Cưới hỏi đối với bất kỳ gia đình nào cũng là ngày đặc biệt với ý nghĩa hết sức trọng đại. Vì thế mà cô dâu, chú rể cho đến gia đình 2 bên đều hồi hộp, lo lắng để tổ chức được một đám cưới hoàn thiện và trọn vẹn nhất. Phong tục cưới hỏi của ba miền đều mang những nét đặc trưng về phong tục là không giống nhau nên không ít cô dâu, chú rể cảm thấy hoang mang.
Hiểu được điều ấy, sau đây MIMOSA WEDDING sẽ giới thiệu đến các cặp đôi thủ tục cưới hỏi miền Trung nhanh chóng và đơn giản. Cùng xem xét xem có những điểm gì khác biệt so với miền Bắc và miền Nam!
Đám cưới hỏi miền Trung cần những thủ tục gì?
Tóm tắt nội dung
Thủ tục cưới hỏi miền Trung
Thủ tục cưới hỏi miền Trung thường đơn giản hơn nhiều so với miền Nam và miền Bắc
Ở bất kỳ vùng miền nào thì thủ tục cưới hỏi cũng là các nghi thức, nghi lễ vô cùng quan trọng. Nhiều ý kiến cho rằng việc thực hiện thủ tục cưới hỏi này cần đúng theo tục lệ của cha ông chúng ta để lại. Đây không chỉ là nét đẹp văn hóa mà còn là cách để cuộc hôn nhân của cô dâu, chú rể được hạnh phúc, viên mãn đến đầu bạc răng long. Ngược lại, việc làm đám cưới không theo bất kỳ phong tục phần nào sẽ cho thấy sự không hài lòng của bố mẹ cô dâu/ chú rể về việc đón con dâu/ rể mới về nhà. Đây sẽ là điềm báo chẳng mấy hạnh phúc cho hôn nhân của cặp đôi.
Vì vậy, dù lễ cưới được tổ chức lớn hay nhỏ, đông khác hay ít khác thì đều sẽ được chuẩn bị vô cùng kỹ lượng. Cô dâu, chú rể cùng gia đình sẽ xem xét, tìm hiểu kỹ lưỡng các nghi lễ, thủ tục chính trong đám cưới tại nơi gia đình sinh sống, nhất là các nét đặc sắc trong phong tục cưới hỏi của vùng miền đó. Với phong tục cưới hỏi người miền Trung, thủ tục cưới hỏi thường được làm theo hướng khá đơn giản, nhanh chóng và không câu nệ vật chất.
Hơn nữa, nếu trước kia thủ tục cưới hỏi miền Trung thường có đến 6 bước (được gọi là lục lễ) và tiến hành trong xuyên suốt 3 năm thì ngày nay việc cưới hỏi đã trở nên rút gọn một cách đơn giản hơn rất nhiều. Nhiều lễ nghi phức tạp, cầu kỳ cũng dần được cắt giảm hoặc lược bỏ đi và rút lại còn 4 bước chính đó là: lễ dạm ngõ, đám hỏi và lễ cưới. Thậm chí, nếu khoảng cách giữa hai nhà cô dâu, chú rể quá xa thì có thể gộp lễ hỏi và lễ cưới.
#1. Lễ dạm ngõ – nghi lễ đơn giản nhất
Trong lễ dạm ngõ, nhà trai sẽ mang chai rượu và khay trầu để xin phép cho đôi trẻ làm quen sang bên nhà gái
Lễ dạm ngõ là lễ đơn giản nhất trong phong tục cưới hỏi của người miền Trung. Tuy nhiên, đây là nghi lễ vô cùng quan trọng và có ý nghĩa vì nó đánh dấu lần gặp mặt chính thức đầu tiên của 2 gia đình. Theo phong tục cưới hỏi, lễ dạm ngõ sẽ được tiến hành khi cặp đôi đã tình hiểu và có thời gian yêu nhau đủ lâu để quyết định tiến tới hôn nhân. Hơn nữa, lễ này diễn ra khi cặp đôi đã thông báo với cha mẹ hai bên và được cha mẹ hai bên chấp thuận.
Lúc này, nhà trai sẽ chọn ngày lành tháng tốt và cùng thống nhất để nhà trai sang nhà gái thưa chuyện. Khi được bố mẹ cô gái đồng ý, bố mẹ chàng trai cùng người đại diện của gia đình (thường là người lớn tuổi và có tiếng nói trong họ như trưởng họ,…). Lúc này, nhà trai sẽ mang sang nhà gái một chai rượu và khay trầu sang nhà cô gái. Tại đây, đại diện hai bên gia đình sẽ có những trao đổi, nói chuyện bàn bạc để thống nhất các bước tiếp theo trong lễ cưới sao cho đúng và hợp lý với phong tục của vùng miền của hai bên gia đình.
Người tham gia lễ dạm ngõ với tư cách người đại diện thường là người lớn tuổi, có uy tín trong dòng họ
Lưu ý: Với những gia đình ít người hoặc có hoàn cảnh hơi đặc biệt thì chỉ cần một người lớn, có tiếng nói và vị trí trong gia đình cùng chàng trai đến nhà gái để thực hiện lễ dạm ngõ là được rồi.
#2. Lễ ăn hỏi hay lễ đính hôn
Lễ ăn hỏi hay còn được gọi là lễ đính hôn trong phong tục cưới hỏi của người Việt
Nghi lễ thứ hai trong lễ cưới hỏi miền Trung là lễ ăn hỏi hay còn gọi là lễ đính hôn. Như đã chia sẻ ở trên thì người miền Trung thường không đặt quá nặng vật chất mà chỉ cần tôn trọng các nghi lễ. Do vậy, các lễ vật cần chuẩn bị trong đám hỏi cũng không quá cầu kỳ, đắt đỏ mà thường hướng đến tình cảm nhiều hơn. Tuy nhiên, mỗi bước trong nghi lễ này đều đòi hỏi việc thực hiện thật nghiêm túc và chuẩn mực.
Thậm chí, do ảnh hưởng của truyền thống văn hóa mang đậm dấu ấn của cung đình Huế nên thủ tục đám hỏi miền Trung ở một số địa phương cũng khá cầu kỳ, mang nhiều những dấu ấn văn hóa đẹp của cung đình Việt Nam thời xưa.
Cần chuẩn bị những lễ vật gì cho đám hỏi?
Đám hỏi của người miền Trung thường chuẩn bị 5 mâm lễ cơ bản
Thông thường tục lệ cưới hỏi miền Trung cần chuẩn bị 5 mâm lễ cơ bản, trong đó bao gồm: mâm quả trầu cau, mâm quả trà và đôi rượu thuốc, mâm bánh kem đính hôn, mâm nem chả và mâm ngũ quả. Tùy theo từng gia đình mà số lượng mâm và lễ bên trong có thể thay đổi sao cho phù hợp.
Cụ thể, có gia đình không sử dụng bánh kem mà thay vào đó là dùng mâm quả bánh xu xê truyền thống. Tuy nhiên, khi dùng mâm bánh xu xê thì mâm này và mâm nem chả nên được sắp xếp với số chẵn. Riêng mâm trầu cau và mâm ngũ quả có thể được kết lại thành hình rồng phượng đẹp mắt để thêm may mắn, phúc vận cho cặp đôi.
Hơn nữa, ngoài các mâm quả trên, nhà trai còn chuẩn bị thêm 1 tráp lễ nhỏ để đựng tiền lễ đen. Mâm lễ này cũng được đặt lên bàn thờ gia tiên nhà gái để kính báo tổ tiên. Với những gia đình khá giả, phía nhà trai sẽ chuẩn bị thêm khay này cũng áo dài và trang sức cho cô dâu mới như hoa tai, vòng vàng, lắc vàng,… Trong ngày ăn hỏi, cô dâu sẽ thay áo dài mới và đeo trang sức mà đằng nhà trai đưa tặng rồi mới xuống ra mắt và chào hỏi họ hàng hai bên.
Gia đình khá giả có thể chuẩn bị cả lễ đen đặt trong cùng mâm tráp có đựng trang sức vàng tặng cho cô dâu mới
Lưu ý: Ngoài lễ đen, mẹ chú rể có thể trao cho cô dâu mới thêm một phong bì gọi là tiền mừng dâu mới để thể hiện sự quan tâm và yêu thương của mẹ chồng với nàng dâu mới.
Các bước tiến hành chi tiết
So với lễ dạm ngõ thì quy mô lễ hỏi thường lớn hơn nhiều. Cả đoàn nhà trai đến nhà gái cùng số lượng khách mời của nhà gái đều đông hơn. Đến ngày lành tháng tốt đã được định từ trước, đoàn nhà trai cùng đội bê tráp sẽ đưa lễ vật vào nhà gái để trao lễ. Thứ tự người bước vào nhà gái cũng được quy định và phân chia rõ ràng. Đi đầu luôn là trưởng đoàn dẫn lễ của nhà trai, tiếp đến là những người cao tuổi có vị trí nhất định trong họ nhà trai (thường xếp theo vai lớn đến bé từ trên xuống dưới). Cuối cùng mới là chú rể và các nam thanh niên hỗ trợ bê các tráp lễ sang nhà gái.
Nghi thức trao nhận mâm quả trong đám hỏi của người miền Trung
Khi đoàn nhà trai bước vào, chú rể hoặc cha mẹ cô dâu thường sẽ ra đón rồi lần lượt thực hiện các nghi thức như: trao nhận lễ hỏi, chụp ảnh kỷ niệm, nghe đại diện hai họ phát biểu…. Sau đôi lời phát biểu của đại diện hai họ thì đằng nhà gái sẽ đặt một phần lễ mà nhà trai mang đến lên bàn thờ gia tiên để tiến hành nghi thức thắp nhang và báo cáo cho tổ tiên. Sau khi hoàn tất lễ, cô dâu sẽ đi rót trà và chào hỏi các vị khách mời, cùng thưởng thức bánh ngọt và rượu thơm chung vui với gia đình.
Trước khi đoàn nhà trai ra về, nhà gái sẽ chia lại một phần bánh trong các mâm lễ này vào các túi cho nhà trai mang về gọi là lễ lại quả. Hơn nữa, ngay khi nhà trai ra về, những khay quả trống không này sẽ được lật ngửa nắp như một lời thông báo nhà cô dâu mừng gả con gái và đã tiếp nhận lễ tráp của nhà trai.
#3. Lễ cưới
Lễ cưới là nghi thức trung tâm và có những ý nghĩa đặc biệt của thủ tục cưới hỏi miền Trung. Trong lễ cưới, nhà trai sẽ cử một đoàn đến nhà gái để rước dâu. Anh em họ hàng nhà gái cũng cắt cử người để có tiếp đón và đưa cô dâu về nhà chồng. Sau đây là các thủ tục đám cưới miền Trung mà các bạn nên lưu ý:
Lưu ý về số lượng người tham gia lễ cưới
- Theo phong tục cưới hỏi của người miền Trung thì số lượng người đón và đưa dâu đều tương ứng với các con số sinh hoặc lão để cầu chúc những điều may mắn, hạnh phúc cho cặp đôi. Thông thường, số người đưa dâu thường sẽ lớn hơn số người đến đón.
- Chủ hôn thực hiện các thủ tục cưới hỏi ở miền Trung cũng cần được xem xét và lựa chọn cẩn thận. Thông thường người chủ hôn sẽ là cao niên trong dòng tộc của đảng nhà trai hoặc nhà gái. Hơn nữa, người này có mối quan hệ mật thiết đối với gia đình và sẵn sàng giúp đỡ hỗ trợ để chúc phúc cho cặp đôi trẻ. Người chủ hôn cần khỏe mạnh, có vợ con đầy đủ, gia đạo hòa thuận, có tuổi hợp với tuổi của cô dâu chú rể.
- Các phù dâu, phù rể khi tham gia lễ cưới hỏi miền Trung là những người chưa lập gia đình, có vẻ ngoài xinh xắn tính tình nhanh nhẹn, hoạt bát…
Các bước trong đám cưới của người miền Trung
Nghi thức không thể bỏ qua trong lễ cưới của người miền Trung
Khi đoàn đón dâu đến đến trước cổng nhà gái thì trưởng đoàn sẽ cử một người mang mang các tráp lễ vào nhà để trình giờ xin được làm lễ với nhà giá. Giờ này đã được nhà trai và nhà gái đã thống nhất từ trước để mọi nghi thức diễn ra một cách thuận lợi. Nếu nhà gái có bày bàn thờ gia tiên thì trong thủ tục đám cưới miền trung, đại diện nhà trai cần mang theo một đôi nến tơ hồng để gắn lên chân nến có sẵn tại nhà gái. Có lẽ, nghi thức này chỉ thường xuất hiện trong đám cưới của cô dâu sống tại miền Trung.
Khi giờ đẹp đã điểm, đoàn nhà trai sẽ tiến vào thực hiện lễ xin dâu. Khi được nhà gái chấp nhận, chú rể sẽ dắt tay cô dâu đưa lên xe hoa để chuẩn bị về làm lễ tại nhà trai. Lúc này, đoàn nhà gái sẽ cùng đi lên xe để đưa cô dâu về nhà chồng. Ở nhà trai, lễ đón nhận dâu mới này cũng không đòi hỏi quá phức tạp. Dưới sự chủ trì của người chủ hôn, cô dâu sẽ cùng chú rể chính thức làm lễ báo cáo gia tiên, nghe cha mẹ chồng dạy bảo và nhận lời chúc phúc đến từ mọi khách mời, bạn bè người thân.
Kết thúc buổi lễ, đoàn nhà gái sẽ ra về. Lúc này cô dâu chú rể sẽ bưng mâm trầu cau cùng thuốc lá đứng lên tiễn mọi người về. Người nhà gái có thể lấy miếng trầu hoặc điếu thuốc rồi bỏ vào khay tiền lẻ mệnh giá từ 1.000 đến 50,000 VNĐ để cầu may. Sau 3 ngày, vợ chồng sẽ về thăm nhà mẹ đẻ ( đây được xem là lễ lại mặt hoặc lễ phản bái). Cũng có những gia đình cho phép đôi vợ chồng trẻ về thăm nhà cô dâu ngay sau thời gian lễ cưới hoàn tất.
Những kiêng kỵ cần tránh trong thủ tục cưới hỏi miền Trung
Một số những kiêng kỵ nên tránh của cô dâu miền Trung mà các bạn trẻ nên lưu ý
Tục lệ cưới hỏi miền Trung đã ngày càng đơn giản và rút gọn. Nhưng trong đó có một số kiêng kỵ trong phong tục cưới hỏi miền Trung mà cả nhà trai và nhà gái đều cần như:
- Phụ nữ đang mang thai không nên vào trang trí phòng cưới cho cặp đôi mới cưới và tuyệt đối không được ngồi lên giường tân hôn.
- Trong lễ cưới, khi đã chào bố mẹ để về nhà chồng rồi thì nàng dâu hãy đi thẳng, tránh ngoái đầu lại nhìn mẹ hay người thân. Bởi lẽ, theo phong tục cưới hỏi của người miền Trung, điều này thể hiện cô dâu sẽ toàn tâm toàn ý lo toan cho gia đình nhà chồng và chăm lo cho tổ ấm nhỏ của mình.
- Trên đường đưa dâu, nếu đi qua các nẻo đường như ngã ba, ngã năm, ngã bảy hay qua cầu, qua sông thì đoàn đón dâu cần thả xuống đường một ít tiền lẻ, gạo, muối xuống để giúp cho hành trình được thuận lợi và bình an.
- Theo thủ tục đám cưới miền Trung cũ thì mẹ của cô dâu không thể theo đoàn đưa con gái về nhà chồng. Những ở một số địa phương khác, quan niệm này đã có phần thay đổi đó là mẹ cô dâu có thể cùng đi đưa con về nhà chồng nhưng phải ngồi ở một đoàn xe khác.
- Người đưa dâu đón dâu sẽ được chọn lựa kỹ từ trước. Người đang có tang không được tham dự lễ đón dâu và đưa dâu về nhà chồng để tránh đem vận rủi đến cho cặp đôi.
Giờ bạn đã biết về thủ tục cưới hỏi miền Trung bao gồm những bước quan trọng nào chưa? Cùng với đó là những nét đặc sắc văn hóa mà gia đình 2 bên nên lưu tâm để ý. Hy vọng rằng, với những thông tin mà MIMOSA WEDDING cung cấp có thể giúp được các cặp đôi tổ chức đám cưới thật suôn sẻ, ngọt ngào và theo chuẩn phong tục truyền thống!